wtorek, 29 grudnia 2015

Kilka przydatnych zwrotów :)

Kilka przydatnych zwrotów :)


Guten Morgen                                    Dzień dobry (przed poludniem)
Guten Tag                                           Dzień dobry (po poludniu)
Guten Abend                                      Dobry wieczor
Hallo                                                  Cześć – przy powitaniu
Wie geht’s es dir                                Co u ciebie slychac, jak leci? ( wij gejts es dir)
Wie geht es Ihnen                              co u pani, jak sie pani miewa?
Es geht                                               wszystko ok  (es gejt)
Danke gut. Und Ihnen?                      dziękuje dobrze, a pani? (danke gut und ijnen)
Entschuldigung                                  przepraszam ( entszuldigunk)
Keine Ursache                                    nie ma za co ( kajne ur-sache)
Macht nichts                                      nie szkodzi  (mach niks ) to takie najlatwiejsze J
Bitte sehr                                           proszę bardzo (byte zejr)
Nett dich kennen zulernen                 milo cie poznać ( net dih kenenculernen)
Danke für die Information                 dziękuje za informacje ( danke fyir dij informacjon)
Danke für Ihre Hilfe                          dziękuje za panska pomoc (danke fyir ijre hilfe)
Nein, leider nicht                               niestety nie ( najn, lajder niht)
Tut mir leid                                        przykro mi ( tut mir lajt)


Tak- ja
Nein- nie (najn)
Ich weiß nicht- nie wiem (ih wajs niht )
Ich muss darüber nachdenken – musze sie nad tym zastanowic (ih mus daryyiber nahdenken)
Verstehen Sie mich? Czy pani mnie rozumie?  (fersztejn zij mih)
Ich verstehe – rozumiem ( ih ferszteje)
Ich verstehe nicht- nie rozumiem ( ih ferszteje niht)
Ich kann kein Deutsch- nie znam niemieckiego ( ich kan kajn dojcz)

Was haben Sie gesagt?- co pani powiedziała? (was haabn zij gezaakt)

Liczebniki - Zahlwort/ Numerale

LICZEBNIKI

Liczebnik- m Zahlwort
Liczebnik- n Numerale


Liczebniki główne (die Kardinalzahlen),do miliona pisane są małą literą. Liczebniki oznaczające numery autobusów, linii tramwajowych, ocen itp. pisane są wielką literą i są zawsze rodzaju żeńskiego:

0          null      zero                 nul  )                 die Null            zero
1          eins      jeden               ajns  )               die Eins            jedynka
2          zwei     dwa                 cwaj                  die Zwei           dwójka
3          drei      trzy                 draj                   die Drei           trójka
4          vier      cztery              fijr                    die Vier            czwórka
5          fünf      pięć                 fyinf                  die Fünf           piątka
6          sechs   sześć                zeks                  die Sechs         szóstka
7          sieben siedem              sibjn                  die Sieben       siódemka
8          acht     osiem               acht                  die Acht          ósemka
9          neun    dziewięć            nojn                  die Neun         dziewiątka
10        zehn    dziesięć             cejn                   die Zehn          dziesiątka

Liczebniki są nieodmienne. Wyjątek stanowi jedynie liczebnik eins, odmieniający się jak rodzajnik nieokreślony:

Ich habe eine Schwester.       Mam jedną siostrę.
Nur ein Schüler hat diesen Test bestanden.    Tylko jeden uczeń zdał ten test.
Wir wollen hier noch einen Tag bleiben.        Chcemy tu zostać jeszcze jeden dzień.

Liczebniki od 11 do 19 tworzy się poprzez dodanie końcówki -zehn, ale nie wszystkie liczby powstały regularnie. Miejsca, w których liczba została utworzona nieregularnie zostały zaznaczone :

11        elf                  jedenaście       elf
12        zwölf              dwanaście        cfyulf
13        dreizehn          trzynaście       drajcejn
14        vierzehn          czternaście      fijrcejn
15        fünfzehn          piętnaście                                                      

do liczby dodajemy - cejn
16        sechzehn         szesnaście
17        siebzehn          siedemnaście
18        achtzehn         osiemnaście
19        neunzehn        dziewiętnaście

Liczby dziesiętne od 20 do 90 powstają poprzez dodanie do liczby końcówki -zig, ale są także wyjątki. W poniższej tabeli zaznaczone zostały miejsca, w których liczebnik powstał w sposób nieregularny:

20        zwanzig           dwadzieścia               zwancih
30        dreißig             trzydzieści                drajcih
40        vierzig             czterdzieści               fijrcih
50        fünfzig             pięćdziesiąt
60        sechzig            sześćdziesiąt                                                              

 do liczby dodajemy cih
70        siebzig            siedemdziesiąt
80        achtzig            osiemdziesiąt
90        neunzig           dziewięćdziesią

Połączenie dziesiątek i jednostek powstaje poprzez połączenie ich spójnikiem und (i). Charakterystyczne jest to, że w języku niemieckim cyfry są pisane razem i wyrażane "od końca" (najpierw jest jednostka a później dziesiątka):

21        ein       und      zwanzig           einundzwanzig            dwadzieścia jeden
56        sechs   und      fünfzig             sechsundfünfzig           pięćdziesiąt sześć
72        zwei     und      siebzig            zweiundsiebzig            siedemdziesiąt dwa
33        drei      und      dreißig            dreiunddreißig             trzydzieści trzy
69        neun    und      sechzig            neunundsechzig           sześćdziesiąt dziewięć
84        vier      und      achtzig            vierundachtzig            osiemdziesiąt cztery
100       hundert, 300    dreihundert 1000 tausend 

Liczebniki porzadkowe:
pierwszy - de erste ( der erste)
drugi - der zweite  (cfajte)
trzeci - der dritte (drite)
piaty - der fünfte ( fyinfte)
dwudziesty piaty - der  fünfundzwanzigste  ( fyinfuntcfancihste)

Ich wohne im vierten Stock - mieszkam na 4 pietrze ( ih woune im fijrtn sztok) 

po pierwsze - als erstes 
po drugie - als zewites
po trzecie - als drittes 
kilkakrotnie - mehrmals ( mejrmals)
wielokrotnie - vielmals (fijlmals)
dwukrotny/podwojny - zweifach/doppelt ( cfajfach/dopelt)
raz- einmal

dwa razy - zweimal (cwajmal)

Homonimy - wyrazy o rożnym znaczeniu

Homonimy to wyrazy o jednakowym brzmieniu i pisowni lecz różnych znaczeniach. W języku polskim wyrazy będące homonimami są tego samego rodzaju i tworzą taką samą liczbę mnogą. Natomiast w języku niemieckim różnią się one rodzajem oraz sposobem tworzenia liczby mnogiej. Oto wykaz najczęściej występujących homonimów:



liczba poj.    liczba mn.     znaczenie



der Band       die Bände     tom (ksiązki)
das Band       die Bänder    taśma
das Band       die Bande     węzeł
                         
die Bank        die Bänke     ławka
die Bank        die Banken   bank
                         
der Bauer      die Bauern    chłop
das Bauer     die Bauer      klatka
                         
der Bund       die Bünde     sojusz
das Bund       die Bunde     pęczek
                         
der Erbe        die Erben      spadkobierca
das Erbe        -           spadek
                         
der Flur          die Flure        korytarz
die Flur           die Fluren      pole
                         
der Gehalt    -    zawartość
das Gehalt    die Gehälter            płaca
                         
das Gesicht die Gesichter           twarz
das Gesicht die Gesichte            przywidzenie
das Gesicht -           oblicze
                         
der Heide      die Heiden    poganin
die Heide      die Heiden    puszcza
                         
der Hut          die Hüte        kapelusz
die Hut           -           opieka
der Junge     die Jungen   chłopiec
das Junge     die Jungen   młode
                         
der Kiefer      die Kiefer      szczęka
die Kiefer      die Kiefern    sosna
                         
der Kunde     die Kunden   klient
die Kunde     -           wieść
                         
die Lehre       die Lehren    nauka
die Lehre       die Lehren    miara
                         
der Leiter      die Leiter       kierownik
die Leiter       die Leitern     drabina
                         
der Messer    die Messer    miernik
das Messer   die Messer    nóż
                         
die Mutter     die Mütter     matka
die Mutter     die Muttern   nakrętka
                         
der Schild      die Schilde    tarcza
das Schild     die Schilder wywieszka
                         
der See         die Seen        jezioro
die See          die Seen        morze
                         
die Steuer     die Steuern   podatek
das Steuer    die Steuern   kierownica
                         
der Strauß     die Sträuße   bukiet
der Strauß     die Strauße   struś
                         
der Tau            -           rosa
das Tau           die Taue          lina
                         
der Teil             die Teile           część (całości)
das Teil            die Teile           część (zamienna)
                         
der Tor             die Toren         głupiec
das Tor            die Tore           brama
                         
der Verdienst   -           zarobek
das Verdienst die Verdienste             zasługa
                         
der Weise        die Weisen       mędrzec
die Weise         die Weisen       sposób
die Weise         die Weisen       melodia
                         
das Wort          die Wörter       wyraz
das Wort          die Worte        słowo


der Arm           ramię
arm                 biedny
             
der Elf elf
elf                    jedenaście             
             
der Reif            obręcz
reif                   dojrzały
             
sieben siedem
sieben przepuszczać przez sito
             
das Fest           święto
fest                  stały/mocny/pewny
sein                  być

sein                  jego